Ugroženo gotovo 4 hiljade hektara retkih staništa u Banatu!

Dvanaest ekoloških organizacija civilnog društva i Institut za biološka istraživanja “Siniša Stanković”, predvođeni Društvom za zaštitu i proučavanje ptica Srbije podneli su primedbe na Plan detaljne regulacije solarne elektrane u KO Opovo i KO Baranda. Ukoliko bi se plan izgradnje ove solarne elektrane ostvario, trajno bi bilo narušeno 3.800 hektara izuzetno retkih staništa slanih močvara i jezera. Na tom području zabeleženo je preko 200 strogo zaštićenih vrsta životinja i biljaka, dok je evidentirano preko 300 različitih vrsta. Od toga su 185 vrsta ptice, 102 vrste algi, 14 vrsta gmizavaca i vodozemaca. Zbog svega toga je nedopustivo da jedna ovakva osetljiva životna zajednica bude nepovratno uništena.

Krajem oktobra 2023. Vlada Republike Srbije proglasila je zaštićenim Predeo izuzetnih odlika “Potamišje”, međutim u sastav ovog područja nisu ušle akvatorije Velike Slatine, Slatine, Rakitaša i Pečene Slatine, inače primeri vrlo retkog staništa kontinentalnih slanih bara i močvara. Direktivom o staništima (Habitat Directive), koju je Republika Srbija ratifikovala, ova staništa su prepoznata kao prioritetna za zaštitu u Evropskoj uniji pod imenom “Panonske slane stepe i slane močvare”. Pored toga, ovo područje uživa zaštitu i u okviru nacionalne Ekološke mreže („Službeni glasnik RS“, br. 102/2010 ), a prepoznato je i kao Međunarodno značajno područje za ptice (IBA) “Srednje Potamišje” pod kodom RS014. Opština Opovo stavila je početkom novembra na rani javni uvid Plan detaljne regulacije solarne elektrane u KO Opovo i KO Baranda koji bi, ukoliko se ostvari, nepovratno ugrozio 3.800 hektara upravo ovog izuzetno retkog i značajnog tipa staništa.

Fotografije ptica i staništa nastale na prostoru Slatine i Pečene Slatine:

Nestanak životne zajednice

Ukoliko bi se plan izgradnje pomenute solarne elektrane ostvario, to bi značilo trajnu devastaciju izuzetno vrednih staništa i nepovratno izgubljene osetljive životne zajednice koje su jedinstvene za područje Srbije, te neprocenjivo vredne za Evropu i svet. Do sada je na ovom području evidentirano 185 vrsta ptica (Prilog 1), preko 102 vrste algi (Prilog 2), 14 vrsta gmizavaca i vodozemaca (Prilog 3). Takođe, u bazi podataka Centra za informacije o biodiverzitetu Biološkog fakulteta u Beogradu se u granicama MGRS (UTM) kvadrata 10×10 km DQ58, DQ59, DQ68 i DQ69 nalaze podaci o prisustvu 127 vrsta biljaka i životinja značajnih za zaštitu, među kojima se 21 vrsta nalazi na prilozima Direktive o staništima, 28 vrsta na prilozima Bernske konvencije, 103 vrste su zaštićene Pravilnikom o zaštićenim i strogo zaštićenim vrstama Srbije, dok se 18 vrsta nalazi u kategoriji „endemit/relikt/retka“ (Prilog 4).

U Nastavku možete pročitati zvanični dokument Primedbe i Priloge koje su potpisali i predali u okviru Ranog javnog uvida Društvo za zaštitu i proučavanje ptica Srbije, Liga za ornitološku akciju, Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković“ – Institut od nacionalnog značaja za Republiku Srbiju, Srpsko herpetološko društvo „Milutin Radovanović“, Udruženje za zaštitu, odgoj i proučavanje životinja „Zoo Planet“, Ekološki pokret „Okvir života“, HabiProt – Udruženje za održivi razvoj i očuvanje prirodnih staništa Srbije, Mladi istraživači Srbije, Udruženje ekologa „EКOS“, Ekološki klub Grada Sremska Mitrovica, Eko klub „Željin”, Udruženje građana „GM Optimist“ i Društvo za zaštitu životne sredine „Stara planina“.